Przejdź do zawartości

Włoski Ruch Społeczny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Włoski Ruch Społeczny
Państwo

 Włochy

Lider

Gianfranco Fini (ostatni)

Data założenia

1946

Data rozwiązania

1995

Ideologia polityczna

nacjonalizm, narodowy konserwatyzm

Włoski Ruch Społeczny lub Włoski Ruch Socjalny (wł. Movimento Sociale Italiano, MSI) – włoska prawicowa postfaszystowska partia polityczna, działająca w latach 1946–1995, pierwotnie neofaszystowska[1], stopniowo ewoluująca w kierunku narodowym i konserwatywnym.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Włoski Ruch Społeczny powstał 26 grudnia 1946[2]. Większość członków partii w początkowym okresie jej istnienia stanowili radykalni faszyści, zwolennicy Benita Mussoliniego, którzy w końcowym okresie II wojny światowej opowiadali się za tak zwaną Republiką Salò[2]. Jedną z najważniejszych postaci partii w 1946 był Giorgio Pini, podsekretarz stanu w ministerstwie spraw wewnętrznych Republiki Salò[3]. Inną znaczącą postacią był dziennikarz Giorgio Almirante, w czasie II wojny światowej pracujący w organie prasowym włoskich faszystów, były szef kancelarii ministra kultury ludowej w Republice Salò[3].

W pierwszej połowie lat 70. nazwa została zmieniona, partia działała jako Włoski Ruch Społeczny-Narodowa Prawica (wł. Movimento Sociale Italiano-Destra Nazionale)[1].

Partia otwarcie odwoływała się do ideologii faszystowskiej. W 1991 sekretarz generalny partii Gianfranco Fini stwierdził, że „wszyscy członkowie partii byli faszystami, dziedzicami faszyzmu, postfaszystami lub faszystami 2000”[4]. Ze względu na odwołanie do faszyzmu ugrupowanie pozostawało izolowane przez lata na włoskiej scenie politycznej. Gdy w 1960 chadecki premier Fernando Tambroni wyraził zgodę na organizację kongresu krajowego MSI w Genui, mieście z tradycjami antyfaszystowskimi, doprowadziło to do demonstracji i zamieszek w różnych miastach, a następnie do dymisji rządu[5][6].

Od lat 50. do lat 90. MSI uzyskiwał poparcie na poziomie z reguły 5–7%, najlepszy wynik partia uzyskała w 1972, kiedy to poparło ją 8,7% głosujących. Ugrupowanie stopniowo odchodziło od haseł radykalnych, zwłaszcza w końcowym okresie, gdy przywództwo w nim objął Gianfranco Fini[7]. W 1994 porozumiał się z Silviem Berlusconim co do wspólnego startu w wyborach parlamentarnych, tworząc na bazie swojej formacji listę wyborczą MSI-Sojusz Narodowy (29 stycznia 1994). 25 stycznia 1995 Włoski Ruch Społeczny został rozwiązany, a większość jego działaczy zasiliła nową formację pod nazwą Sojusz Narodowy. Radykalne skrzydło partii, na czele którego stał Pino Rauti, utworzyło partię Trójkolorowy Płomień[8].

Wyniki wyborcze

[edytuj | edytuj kod]

Wybory do Izby Deputowanych[9]:

rok % głosów mandatów
1948 2.0% 6
1953 5,8% 29
1958 4,8% 24
1963 5,1% 27
1968 4,5% 24
1972 8,7% 56
1976 6,1% 35
1979 5,3% 30
1983 6,8% 42
1987 5,9% 35
1992 5,4% 34
1994 13,5% 109[a]

Sekretarze generalni

[edytuj | edytuj kod]
Gianfranco Fini – ostatni przywódca MSI
  1. Start jako MSI-AN w ramach koalicji centroprawicowej.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Włoski Ruch Społeczny, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2011-04-04].
  2. a b Eatwell 1999 ↓, s. 317.
  3. a b Eatwell 1999 ↓, s. 318.
  4. Milesi, Chirumbolo i Catellani 2006 ↓, s. 68.
  5. Philip Cooke: Genoa revisited. guardian.co.uk, 30 lipca 2001. [dostęp 2011-04-04]. (ang.).
  6. Fernando Tambroni. anpi.it, 8 listopada 2010. [dostęp 2011-04-04]. (wł.).
  7. Miłada Jędrysik: Żegnaj, zamrażarko. Wczoraj bojkot, dziś salony – krótka opowieść o tym, jak się zmienili włoscy postfaszyści oraz ich lider Gianfranco Fini. wyborcza.pl, 10 grudnia 2004. [dostęp 2011-04-04].
  8. a b Leaders of Italy. terra.es. [dostęp 2011-04-04]. (ang.).
  9. Parties and Elections in Europe:Italy. parties-and-elections.eu. [dostęp 2011-04-04]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Roger Eatwell: Faszyzm: historia. Poznań: 1999. ISBN 83-7120-634-8.
  • Patrizia Milesi, Antonio Chirumbolo, Patrizia Catellani: Italy The offspring of fascism. W: Bert Klandermans: Extreme right activists in Europe: through the magnifying glass. Londyn: 2006. ISBN 0-415-35827-2. (ang.).